Coś Dla Miłośników Historii..

  1.       Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela

Kościół przy ul. Kościuszki został wybudowany w 1843r. na miejscu wcześniejszej świątyni zniszczonej przez pożar. Posiada konstrukcję ryglową, do budowli przylega wieża z końca XVII w. Wewnątrz kościoła znajduje się późnorenesansowy ołtarz główny z obrazem Chrystusa Ukrzyżowanego, który został odnowiony w 1696r. i barokowa ambona z 1701 roku oraz XVII-wieczne: krucyfiks drewniany, polichromowany, polichromowany pelikan i chrzcielnica.  Kościół przed wojną należał do społeczności ewangelickiej, od 1946r.  jest siedzibą parafii rzymsko-katolickiej.


2.        Ruiny Zamku Krzyżackiego

Historia kiego sięga 1268 roku, kiedy to wybudowano „umocniony dom myśliwski”. Jednak data ta jest mało prawdopodobna, aby przed zakończeniem podboju ziem pruskich (1283 r.) powstała krzyżacka warownia na tak odległych terenach, jakimi była ówczesna Galindia. Przypuszczać więc można, że dopiero w okresie od 1289 do 1344 roku bracia Zakonu Najświętszej Marii Panny wznieśli, w miejscu pruskiego grodu, na prawym, zachodnim brzegu Pisy, obronny, drewniano – ziemny dwór, którym zarządzał zakonny prokurator podległy komturowi w Bałdze.

W 1945r. obiekt został zniszczony. Ruiny przetrwały do lat sześćdziesiątych. Wtedy to rozebrano fragmenty widocznych jeszcze murów obronnych i zasypano piwnice (prawdopodobnie XVIII-wieczne). Pozostałości są dziś jeszcze czytelne w alejach parku miejskiego nad Pisą. W 2003r. przeprowadzono w tym miejscu wstępne prace archeolgiczne. Natrafiono na mury obronne, bramę i fragmenty iwnic. Widoczne były ślady ognia.

Z zamkiem piskim wiąże się legenda o przejściu podziemnym wiodącym do dau krzyżackiego w Łupkach. Przejście miało prowadzić pod dnem Pisy.

  3.        Dom Królewski

Przy ul. Rybackiej 8 (róg ul. 1 Maja) znajduje się murowany budynek z XVIII w. z łamanym dachem, z którego wyrasta niewielka facjatka. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektonicznych starego Pisza. Według legendy w tym budynku nocował polski król (stąd nazwa) August II Mocny. Trudno to uznać za wiarygodny przekaz, gdyż budynek jest zbyt późny. Być może wcześniej w tym miejscu stała inna budowla, gdzie rzeczywiście zatrzymał się monarcha. Obecnie gospodarzem budynku jest Społeczne Ognisko Muzyczne prowadzone przez Towarzystwo Muzyczne im. Emila Młynarskiego.

  4.        Kamienna Baba

W Piszu na Mazurach, na świeżo wyremontowanym, centralnym placu miasta, naprzeciw ratusza, ustawiono tajemniczy, kamienny posąg. "Kamienna Baba" została znaleziona we wsi Wejsuny w 1872 roku. Być może najstarszy i 140 cm, z wyraźnie wyodrębnioną twarzą. W 1969 roku została przewieziona do Pisza i do 2010 roku stała obok ratusza przy baszcie. Uważa się, że autorem tej rzeźby było staropruskie plemię Galindów i przedstawia jakieś czczone przez nich bóstwo. Według innych "babę" wyrzeźbił mieszkaniec Wejsun na pamiątkę przemarszu wojsk Napoleona.

  5.       Pomnik Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego

Twórczość Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego jest ściśle związana z Mazurami i powiatem piskim. To właśnie tutaj, w leśniczówce Pranie, powstały jego najważniejsze dzieła, m.in. Kronika Olsztyńska. Pomnik poety w formie popiersia stanął przy głównej ulicy miasta, obok domu kultury, gdzie cyklicznie organizowany jest "Otwarty Turniej Jednego Wiersza o Srebrną Monetę Gałczyńskiego".

6.       Ratusz

Ratusz w Piszu istniał już zapewne w XVII w. Na planie ukazującym Pisz w 1684r. zaznaczono bryłę ratusza zamykającą południową pierzeję rynku. To zapewne ten właśnie budynek przetrwał do 1898r., gdy wykonano najstarszą znaną fotografię Pisza, przedstawiającą stary ratusz przed rozbiórką.

Trzy lata później za francuskie pieniądze pochodzące z kontrybucji wojennej (po klęsce Francji w wojnie z Prusami w latach 1870 - 71r.) wybudowano w tym samym miejscu nowy obiekt.



Ratusz oddano do użytku w 1901r. Neogotyckiej budowli charakteru nadają ostrołukowe okna i gzymsy z cegły oraz widoczny od strony rynku zegar. Ratusz zwieńcza sygnaturka z wiatrowskazem, na którym można odczytać datę zakończenia budowy – 1900r. Warto też zwrócić uwagę na zewnętrzne drzwi, z pięknymi okuciami. Na skrzydłach widnieje herb Pisza - głowa św. Jana Chrzciciela. W 2013r. został przeprowadzony remont. W ratuszu mieściły się niegdyś władze miejskie. Aktualnie mieści Muzeum Ziemi Piskiej, Starostwo Powiatowe i Urząd Stanu Cywilnego.

źródła:
http://www.pisz.pl/pl/nasze_miasto/o_piszu/zabytki/
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/19278,pisz-tajemnica-kamiennej-baby.html
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/22094,pisz-pomnik-konstantego-ildefonsa-galczynskiego.html